Τι είναι ο καρκίνος του στομάχου;
Ο καρκίνος του στομάχου είναι ένα κακόηθες νεόπλασμα το οποίο μπορεί να εξαπλωθεί στους γύρω ιστούς και να δώσει αιματογενώς μεταστάσεις σε άλλα όργανα. Όταν ο καρκίνος του στομάχου διαπιστώνεται νωρίς μπορεί να αντιμετωπιστεί πιο αποτελεσματικά.
Συχνότητα και αιτίες καρκίνου του στομάχου
Ο καρκίνος του στομάχου είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος του πεπτικού συστήματος μετά τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Η ασθένεια εμφανίζεται κυρίως μετά την ηλικία των 50, αλλά στο 10% των γυναικών εμφανίζεται νωρίτερα. Στην Κίνα, την Ιαπωνία, τη Φινλανδία και ορισμένες χώρες της Νότιας Αμερικής, ο καρκίνος του στομάχου είναι πολύ πιο συνηθισμένος, γεγονός που οφείλεται σε μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε νιτρώδη (τα καπνιστά και τα επεξεργασμένα τρόφιμα περιέχουν πολλά νιτρικά άλατα). Τα νιτρικά μπορούν να μετατραπούν σε νιτροζαμίνες, οι οποίες έχουν καρκινογόνο δράση. Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει επίσης νιτροζαμίνες.
Εκτός από τη διατροφή, οι γενετικοί παράγοντες παίζουν επίσης ρόλο. Έτσι, οι συγγενείς πρώτου βαθμού ενός ασθενούς με καρκίνο του στομάχου έχουν 2-3 φορές υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης αυτής της ασθένειας.
Σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου του στομάχου είναι η ύπαρξη χρόνιας γαστρίτιδας για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η γαστρίτιδα προκαλείται από βακτήρια, συνήθως το Helicobacter pylori και αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του στομάχου πέντε φορές. Το Helicobacter pylori μπορεί να εξαλειφθεί με φαρμακευτική θεραπεία . Το γαστρικό καρκίνωμα μπορεί να αναπτυχθεί στο γαστρικό κολόβωμα χρόνια μετά από επέμβαση γαστρεκτομής. Στην περίπτωση αυτή σπουδαίο ρόλο παίζει η επιλογή του τύπου της αποκατάστασης που έγινε για τη συνέχεια του πεπτικού συστήματος. Ο καρκίνος του στομάχου μπορεί επίσης να είναι το αποτέλεσμα εξαλλαγής πολύποδα ή της νόσου του Ménétrier.
Συμπτώματα καρκίνου του στομάχου
Ασθενείς με καρκίνο του στομάχου παρουσιάζονται συχνά στο γιατρό με ανεπαίσθητα και απροσδιόριστα παράπονα. Τα ακόλουθα συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνουν καρκίνο του στομάχου:
- Ταχεία απώλεια βάρους
- Αίσθημα αδυναμίας
- Αποφυγή κατανάλωσης κρέατος
- Ναυτία
- Αίσθημα πίεσης στην άνω κοιλιακή χώρα
- Δυσκολία στην κατάποση
- Αιμορραγία (μέλαινες κενώσεις)
Η εξέταση εκλογής είναι η γαστροσκόπηση κατά την οποία αποκλείονται άλλες πιθανές διαγνώσεις όπως έλκος στομάχου, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και σύνδρομο ευερέθιστου στομάχου. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα λήψης βιοψιών για την τεκμηρίωση της διάγνωσης.
Θεραπεία και χειρουργική επέμβαση για καρκίνο του στομάχου
Εάν έχει διαγνωστεί καρκίνος του στομάχου, το στάδιο της νόσου είναι ζωτικής σημασίας για τη θεραπεία. Για την αξιολόγηση του καρκίνου γίνεται απεικονιστικός έλεγχος μεταστάσεων στο ήπαρ, τους πνεύμονες, τα οστά και τον εγκέφαλο. Η γαστρεκτομή επιλέγεται όταν πραγματικά έχει νόημα με βάση το στάδιο της νόσου και όταν υπάρχει βεβαιότητα ότι θα προσφέρει πραγματικά στο προσδώκιμο επιβίωσης. Διαφορετικά επιλέγονται άλλου τύπου παρηγορικές επεμβάσεις για την διευκόλυνση διέλευσης της τροφής.
Όταν επιλέγεται η εκτέλεση γαστρεκτομής αυτή ανάλογα με την εντόπιση του όγκου μπορεί να είναι ολική ή μερική. Στην πρώτη περίπτωση η αποκατάσταση της συνέχειας του πεπτικού σωλήνα γίνεται με αναστόμωση του λεπτού εντέρου με τον οισοφάγο ενώ στη δεύτερη περίπτωση με το γαστρικό κολόβωμα. Χρησιμοποιούνται οι τεχνικές Roux en Y ή Brown. Σε προχωρημένα στάδια χρησιμοποιείται επίσης η μετεγχειρητική χημειοθεραπεία.
Προσδόκιμο επιβίωσης για τον καρκίνο του στομάχου
Οι πιθανότητες ανάκαμψης από καρκίνο του στομάχου εξαρτώνται από το πότε ανακαλύπτεται. Ο πρώιμος καρκίνος του στομάχου, ένας πολύ μικρός καρκίνος που δεν έχει μετασταθεί, έχει ποσοστό πενταετούς επιβίωσης έως και 90%. Όσο πιο προχωρημένος είναι ο καρκίνος, τόσο φτωχότερη είναι η πρόγνωση (0-45%). Η πρόγνωση και ο κίνδυνος επανεμφάνισης του καρκίνου του στομάχου εξαρτώνται επίσης από την εμπειρία του χειρουργού και το επίπεδο αφαίρεσης των λεμφαδένων κατά τη διάρκεια της γαστρεκτομής.